Success Story
MSc ( Public Health) ဘြဲ႔ရ ေက်ာင္းသား ေဒါက္တာေဇယ်ာလင္းႏွင္႔ ေတြ႔ဆုံျခင္း
- 👨🎓 Student By : Dr. Zayar Lynn
STI Myanmar University ႏွင္႔အဂၤလန္နိုင္ငံရွိ University of Bedfordshire ( UK) တို႔ ပူးေပါင္းဖြင္႔လွစ္ေသာ ျပည္သူက်န္းမာေရး မဟာဘြဲ႕ MွSc ( Public Health ) ၏ ဘြဲ႕ရ ေက်ာင္သားတစ္ဦးျဖစ္သည္႔ ေဒါက္တာ ေဇယ်ာလင္း၏ ပညာသင္ၾကားျခင္းအေတြ႕အႀကံဳႏွင္႔ ၄င္း၏ အေတြ႕အႀကံဳ အေၾကာင္းကို ယခုကဲ႔သို႔ ေမးျမန္းထားပါသည္။
🎤ေမး- မဂၤလာပါဆရာ ၊ ဆရာက STI Myanmar University မွာ MSc (Public Health) ဘြဲ႕ကို မၾကာေသးခင္က ရရွိထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဆရာ႔နာမည္ကိုမိတ္ဆက္ေပးပါ။ ဘာေၾကာင္႔ STIMU ကို တက္ေရာက္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ႔တာလဲ။
👨🎓ေျဖ- မဂၤလာပါ။ ကြ်န္ေတာ္နာမည္က ေဒါက္တာေဇယ်ာလင္းပါ။ STI Myanmar University မွာ MSc (Public Health) ဘာသာရပ္ကို ၂ႏွစ္ေက်ာ္ သင္ၾကားခဲ့ျပီး ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ဘြဲ႕ရရွိခဲ့ပါတယ္။ STIMU ကို ေရြးခ်ယ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Public Health အထူးျပဳဘာသာရပ္နဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ MSc ဘြဲ႕ကို ရယူႏိုင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ပုဂၢလိကတကၠသိုလ္ျဖစ္တာရယ္၊ မိသားစုနဲ႔ မခြဲခြာရဘဲ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရင္း ေက်ာင္းတက္လို႔ရတာရယ္ေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
🎤ေမး- ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ Public Health Subject ကို အထူးျပဳၿပီးမဟာဘြဲ႕အထိ ယူျဖစ္တာေလး ေျပာေပးပါဆရာ။
👨🎓ေျဖ- ကြ်န္ေတာ္ ေဆးတကၠသိုလ္တက္တုန္းက Final Part (1) မွာ Public Health နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနနဲ႕ သင္ယူခဲ့ရပါတယ္။ ေဆးတကၠသိုလ္(၁)ရန္ကုန္က ၂၀၁၁ခုႏွစ္မွာ ဘြဲ႕ရခဲ့ျပီးေနာက္ပိုင္း INGO ေတြမွာ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ Public Health ကို အရမ္း စိတ္၀င္စားလာတယ္။ ဒါေၾကာင္႔လည္း မဟာဘြဲ႕အထိယူဖို႔ စဥ္းစားခဲ႔တာပါ။
🎤ေမး- ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ လက္ရွိ ကိုယ္ထိေတြ႕ေနရတဲ႔ ၀န္းက်င္မွာ Public Health န႔ဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အားမရတာေတြ ၊ အခက္အခဲေတြရွိလား။ ဒါေလးေတြလည္းသိခြင္႔ရေအာင္ အနည္းအက်ဥ္းမွ်ေ၀ေပးပါ။
👨🎓ေျဖ- ဒါကေတာ႔ ရွိပါတယ္။ ေျပာရရင္ေတာ႔ ဒီႏုိင္ငံမွာ က်န္မာေရးဗဟုသုတနဲ႔ ပက္သက္ရင္ တစ္ခ်ဳိ႕က သိၾကတယ္၊ တစ္ခ်ဳိ႕ကမသိၾကဘူး။ ဗဟုသုတရွိတဲ့သူေတြကလည္း တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ က်င့္သံုးမႈ အားနည္းၾကတယ္။ ဥပမာ အေျခခံဗဟုသုတေလးျဖစ္တဲ႔ - ကြမ္းစားတာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ အရက္ေသာက္တာမ်ိဳးေတာင္ လူေတြက မေကာင္းမွန္းသိလည္း မေရွာင္ႏိုင္ၾကဘူး။ ဒီ အျပဳအမူ အေလ့အထေတြ ကို ထမင္းစားေရေသာက္ လူေတြ လုပ္ေနၾကတာပဲ ။ မေကာင္းတာသိတယ္။ ဒါေပမဲ႔ မေရွာင္ၾကဥ္၊ မလိုက္နာၾကဘူး။ တကယ္လို႔မ်ား က်န္းမာေရးဗဟုသုတရွိသူေတြ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေသခ်ာေျပာျပႏိုင္ရင္ ကိုယ္တိုင္ကလည္း အဲ့ဒီ ဗဟုသုတေတြကို လက္ေတြ႕လိုက္နာက်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး အဓိကျပႆနာေတြကို ကာကြယ္ျပီးသား ျဖစ္သြားလိမ္႔မယ္။ အဲ႔ဒါေသခ်ာပါတယ္။
🎤ေမး- STI ကလုပ္တဲ႔ ဒီမဟာဘြဲ႕သင္တန္းမွာသင္ၾကားမူအပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေက်နပ္အားရမွုုရွိရဲ႕လား။
👨🎓ေျဖ- စာသင္ၾကားမႈနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ အားရေက်နပ္မႈ အျပည္႔ ရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္းကအေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ဆရာၾကီး၊ ဆရာမႀကီးေတြကိုယ္တိုင္ ဦးစီးျပီး သင္ၾကားျပသေပးတဲ့အတြက္ အသိပညာ၊ ဗဟုသုတေတြ အမ်ားၾကီးရပါတယ္။ MSc Public Health ဘြဲ႕ရဲ႕ unit တစ္ခုအေနနဲ႔ (dissertation paper) စာတမ္းျပဳစုရပါတယ္။ သုေတသနနယ္ပယ္မွာ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ျပင္ပ ဆရာၾကီး၊ ဆရာမၾကီးေတြကိုလည္း တခါတေလဖိတ္ၾကားျပီး သင္ၾကားေပးတဲ့အတြက္ dissertation ျပဳလုပ္ရမွာ အေထာက္အကူ အမ်ားႀကီးရပါတယ္။ ၿပီးေတာ႔ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးခ်င္းကိုလည္း dissertation supervisor တစ္ေယာက္စီ ထားေပးၿပီး ၾကီးၾကပ္လမ္းညႊန္ေပးတဲ့အတြက္လည္း dissertation paper မွာ ရမွတ္ေကာင္းနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။
🎤ေမး ဟုတ္ကဲ႔ဆရာ ။ STI မွာ ဆရာတင္ျပတဲ႔ ပိုစတာကအရမ္းေကာင္းတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲ႔ဒီပိုစတာ Presentationလုပ္ဖို႔ idea ဘယ္လိုရခဲ႔တာလဲ ။ ျပည္႔ျပည္႔စံုစံုေလး ေျပာျပေပးပါ။
👨🎓ေျဖ- ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ပိုစတာ presentation လုပ္ျဖစ္ခဲ့တာက ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာနမွာ ျပဳလုပ္တဲ႔ (၄၇)ၾကိမ္ေျမာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက်န္းမာေရးဆိုင္ရာ သုေတသနညီလာခံ (47th Myanmar Health Research Congress) မွာ တင္သြင္းျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အဲ႔ဒီ ညီလာခံမွာ ပိုစတာတင္ျပဖို႔အတြက္ သုေတသနစာတမ္းအက်ဥ္း (Abstract) ေရးျပီး ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန website ကတစ္ဆင့္ ေပးပို႔ေလွ်ာက္ထား ခဲ႔ရာမွာ သုေတသနစာတမ္း စီစစ္ေရးေကာ္မတီ က ေရြးခ်ယ္ခဲ႔ပါတယ္။ ပိုစတာရဲ႕ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ “Maternal Knowledge towards Childhood Immunization and Reasons for Incomplete Immunization in Peri-urban Area of Yangon Region: Implications for Health Policy” ပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ dissertation paper ထဲက အဓိက Findings ေတြကို Highlight လုပ္ျပီး ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
🎤ေမး - ဟုတ္ကဲ႔ဆရာ ။ -အဲ႔ဒီပိုစတာ Presentationလုပ္ဖို႔ idea ဘယ္လိုရခဲ႔တာလဲ ။ ဆရာ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ ကိူလည္း ေျပာျပေပးပါဦး။
👨🎓ေျဖ- ကြ်န္ေတာ့္သုေတသနပိုစတာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က “ရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး၊ လိႈင္သာယာျမိဳ႕နယ္ ဆင္ေျခဖံုး ရပ္ကြက္ေတြ မွာ ေနထိုင္တဲ႔ မိခင္ေတြရဲ႕ ကေလးကာကြယ္ေဆးထိုးျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္တဲ႔ ဗဟုသုတေတြကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ နဲ႔ ျမိဳ႕ဆင္ေျခဖံုးေဒသေတြမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးလႊမ္းျခံဳမႈ ပိုမိုအားေကာင္းလာေစဖို႔၊ တိုးခ်ဲ႕ကာကြယ္ေဆးထိုးစီမံခ်က္မွ နည္းဗ်ဴဟာမ်ား၊ စီမံကိန္းမ်ား ေရးဆြဲရာမွာလည္း အေထာက္အကူျပဳေစဖို႔ အတြက္ ရည္ရြယ္ခဲ႔ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ႔ ဒီမွာ ဒီသုေတသန ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ ႕ဆင္ေျခဖံုးေဒသေတြမွာ ေနထိုင္တဲ့ မိခင္ေတြရဲ႕ ကေလးကာကြယ္ေဆးထိုးျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုတေတြ အရမ္းနည္းပါးတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ၿပီးေတာ႔ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေဆး အျပည့္အ၀ ရရွိမႈ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာလည္း နည္းပါးေနတာကို ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
ကာကြယ္ေဆး အျပည့္အ၀ မရရွိတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္းေတြကေတာ့ မိဘေတြ အလုပ္မအားတာတို႔ ၊ တစ္ေနရာက တစ္ေနရာကို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာေနရတာတို႔ ကာကြယ္ေဆးထိုရမယ္႔ အခ်ိန္မွာ ကေလး ေနမေကာင္းတာတို႔ေၾကာင္႔ ျဖစ္ပါတယ္။ မိခင္ေတြရဲ႕ ကေလးကာကြယ္ေဆးထိုးျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုတျမင့္လာတာနဲ႔အမွ် ကေလးကာကြယ္ေဆး အျပည့္အ၀ ရရွိမႈ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာလည္း မ်ားလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႕ ျပည္သူလူထုအတြင္း ကေလးကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာ ဗဟုသုတေတြ ပိုမိုျဖန္႕ျဖဴးေပးႏိုင္ဖို႕ နည္းဗ်ဴဟာသစ္ေတြ တီထြင္ၾကံဆျပီး လုပ္ေဆာင္သြားဖို႕ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္္။ ဒီထက္ ဆင္ေျခဖံုးေဒသက ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံမႈ လက္လွမ္းမီ ရရွိႏိုင္ေအာင္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္မွ စီမံကိန္းမ်ား၊ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားေရးဆြဲနိုင္ဖို႔ အၾကံေပးခ်င္ပါတယ္။
🎤ေမး- ဆရာက တရုတ္ႏိုင္ငံမွာလည္း သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို တင္ျပခ႔ဲတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အ႔ဲဒီအေတြ႕အႀကံဳကိုလည္း မွ်ေ၀ေပးပါဆရာ။
👨🎓ေျဖ- Presentation လုပ္ျဖစ္တာက ေက်ာင္းက အတန္းေဖာ္ အစ္မတစ္ေယာက္က conference အေၾကာင္း information ေပးလို႔ပါ။ 10th International Conference on Public Health among Greater Mekong Sub-Regional Countries (GMS-ICPH 2018) မွာ တင္သြင္းျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂ရက္ မွ ၃ရက္အထိ တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ကူမင္းျမိဳ႕က Kunming Medical University မွာ က်င္းပခဲ့တာပါ။ ဒီ conference မွာ တင္ျပဖို႔အတြက္လည္း ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၃ရက္ မတိုင္မီ သုေတသနစာတမ္းအက်ဥ္း (Abstract) ေရးၿပီး website ကတစ္ဆင့္ ေပးပို႔ေလွ်ာက္ထားရပါတယ္။ တစ္ပတ္အၾကာမွာ conference organizing committee က ကြ်န္ေတာ့္ Abstract ကို Oral Presentation တင္ျပဖို႔အတြက္ ေရြးခ်ယ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားပါတယ္။ Oral Presentation ရဲ႕ ေခါင္းစဥ္က “Reaching the Unreached Children: Inequalities in Uptake of Childhood Immunization in Peri-urban Area of Yangon Region, Myanmar” ပါ။
🎤ေမး- ဆရာအေနနဲ႔ အခုလို ၿပီးျပည္႔စံုတဲ႔ ပိုစတာတစ္ခုရဖို႔အတြက္research ေတြလုပ္ရာမွာ ၊ အခက္အခဲေတြရွိခဲ႔ လား။ အကူအညီယူခဲ႔တာမ်ိဳး ၊ reference book / papers လိုမ်ိဳး ေလ႔လာတာေတြရွိခဲ႔ရင္လည္း ေျပာျပေပးပါဆရာ။
👨🎓ေျဖ-အခက္အခဲၾကီးၾကီးမားမားေတာ့ မရွိခဲ့ပါဘူး။ အလုပ္တစ္ဖက္နဲ႕ research လုပ္ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အခ်ိန္ညွိႏိူင္းျပီး ခြင့္ယူရတဲ့ အခက္အခဲေတာ့ ရွိပါတယ္။ Dissertation period ကလည္း အခ်ိန္ ၃လေလာက္ပဲ ရခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္က နားလည္ေပးမႈရယ္၊ dissertation supervisor ရဲ႕ ၾကီးၾကပ္လမ္းညႊန္ေပးမႈေတြေၾကာင့္ အဆင္ေျပေျပနဲ႕ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သုေတသနအတြက္ အဓိကေလ့လာျဖစ္တာေတြကေတာ့ ျပည္တြင္း/ျပည္ပက research articles ေတြ၊ websites ေတြကေန ေလ့လာျဖစ္ပါတယ္။
🎤ေမး- ဟုတ္ကဲ႔ဆရာ။ ဆရာက Public Health ဘာသာရပ္ကို specialty လုပ္ၿပီး မဟာဘြဲ႕ယူတဲ႔အခါ ၊ graduated ျဖစ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ဆရာေမွ်ာ္လင့္ခဲ႔ေတြနဲ႔ တစ္ထပ္တည္းက်ရလား။ ဘယ္လို အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရရွိခဲ႔႔ပါသလဲ။
👨🎓ေျဖ- Public Health နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ သင္ၾကားမႈ သင္ယူမႈေတြ၊ အသိပညာေတြ အမ်ားႀကီး တိုးပြားလာပါတယ္။ Public Health နယ္ပယ္မွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အတန္းေဖာ္ အစ္ကို၊ အစ္မေတြဆီကလည္း အေတြ႔အႀကံဳေတြ၊ ဗဟုသုတေတြ အမ်ားၾကီး ရပါတယ္။ ေက်ာင္းတက္ေနစဥ္နဲ႕ ဘြဲ႔ရျပီးေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ကိုယ့္လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ျပန္လည္အသံုးခ်လာႏိုင္ပါတယ္။
🎤ေမး- ဆရာ့ရဲ႕ ေရွ႕ဆက္ရမယ္႔ ခရီးနဲ႔ အနာဂတ္ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေျပာျပေပးပါ။
👨🎓ေျဖ-ေရွ႕ဆက္ျပီးေတာ့လည္း Public Health နဲ႔ပတ္သက္တဲ႔ ပညာရပ္ေတြကို ဆက္လက္ေလ့လာသင္ယူသြားဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ သင္ယူတတ္ေျမာက္ထားတဲ့ အဲ႔ဒီပညာရပ္ေတြကို အသံုးခ်ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္သူက အားကိုးႏိုင္တဲ႔ Public Health Professional တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာကေန ပါဝင္အားျဖည့္ျပီး အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္သြား်င္ပါတယ္။
🎤ေမး- ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ STI ကိုေရာ ဘာမ်ား ေျပာခ်င္ပါသလဲ။ ( * အႀကံေပးခ်င္တာ ေတြရွိရင္လည္း ေျပာႏိုင္ပါတယ္ဆရာ)
👨🎓ေျဖ-စာသင္ႏွစ္ေတာက္ေလ်ာက္မွာ အစစအရာရာအဆင္ေျပေအာင္ ပံ့ပိုးကူညီေပးခဲ့တဲ့အတြက္ STIMU ကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္ျပီးေတာ့လည္း Public Health Professional ဘြဲ႔ရမ်ားကို ႏွစ္စဥ္ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ျပီး ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ဆက္ သင္ယူမႈ၊ သင္ၾကားမႈေတြ ပိုမိုျဖစ္ထြန္းလာႏုိင္ဖို႔ ဆႏၵျပဳအပ္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။